SEJARAH WAYANG

 SEJARAH WAYANG

   Para ahli durung ana kang bisa mesthekake kapan wayang wiwit ana ing Indonesia. Nanging yen ndeleng prasasti lan tinggalan jaman kepungkur, wayang kira-kira wis ana sadurunge agama Hindu mlebu. Nalika kuwi lakon wayang durung nganggo crita-crita kang dijupuk saka India. Pagelaran iki dienggo srana nyembah marang roh leluhur.
     Sawetara anggitan sastra jaman Mataram anyar akeh kang nulis perkara sejarah wayang. Nanging, para ahli sejarah ora sarujuk marang apa kang tinulis ing kono amarga ora cocok marang cathetan lan tinggalan sajarah kang wis ana.

     Prasasti paling kuno ana ing abad kaping IV Masehi. Prasasti ngemot ukara mawayang kanggo pagelaran pahargyan sima utawa bumi perdhikan. Katrangan kan luwih trewaca ing prasasti Balitung, udakara 90 masehi. ing kono tinulis si galigi mawayang bwat Hyang macarita bimma ya kumara.artine kira-kira : Si galigi ndhalang kanggo Hyang macarita bimma sang kumara.''

     Agama Hindu kang mlebu ing Nusantara gawe crita wayang beda karo asline. crita Ramayana lan Mahabarata wiwit dienggo kanggo dakwa agama. ing panguwasaning Dharmawangsa Teguh. (991-1016), akeh crita seka india kang mlebu lan di gawe gagrag jawane. Wayang wiwit nyebar ing ngendi-ngendi nalika Majapahit nguwasani Nusantara
    Crita-crita kang asline saka india iku pungkasane wis geseh karo maune. para pujangga jawa gawe crita dhewe kanggo apa kang ana. ing pedhalangan, crita-crita iki sinebut lakon carangan. jaman islam mlebu, Walisanga uga nganggo wayang ing panyebarane. ing jaman iki wiwit ana wayang Menak. gagrag-gagrag tambah akeh ngepasi Mataram anyar. Walanda kang digdaya gawe kraton Surakarta ngracikakeh crita wayang kanggo nglelipur ati
     indonesia merdika uga nyumbang gagrag wayang kang maneka warna. Maneka warna wayng mau ana kang tetep digelar ana kang mung urip ing jamane dhewe. Wayang kang paling akeh dienggo yaiku wayang kulit purwa.